آیه 99 سوره نساء
| <<98 | آیه 99 سوره نساء | 100>> | |||||||||||||||
| |||||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
آنها امیدوار به عفو و بخشش خدا باشند، که خدا گناهشان را می‌بخشد و خدا بخشنده و آمرزنده است.
پس اینانند که امید است خدا از آنان درگذرد؛ و خدا همواره گذشت کننده و بسیار آمرزنده است.
پس آنان [كه فى الجمله عذرى دارند] باشد كه خدا از ايشان درگذرد، كه خدا همواره خطابخش و آمرزنده است.
باشد كه خداشان عفو كند كه خدا عفوكننده و آمرزنده است.
ممکن است خداوند، آنها را مورد عفو قرار دهد؛ و خداوند، عفو کننده و آمرزنده است.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
عفو: بسيار عفو كننده.
عسى: عسى چون به خدا نسبت داده شود براى ايجاد اميد در بندگان و به معنى جزم و قطع است.
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِلَّا الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ لا يَسْتَطِيعُونَ حِيلَةً وَ لا يَهْتَدُونَ سَبِيلًا «98»
مگر مردان و زنان و كودكان مستضعف (و زيردستى) كه قدرت تدبير و چارهجويى ندارند و راهى (براى هجرت) نمىيابند.
فَأُولئِكَ عَسَى اللَّهُ أَنْ يَعْفُوَ عَنْهُمْ وَ كانَ اللَّهُ عَفُوًّا غَفُوراً «99»
پس آنانند كه اميد است خداوند از آنان درگذرد و خداوند همواره آمرزنده و بخشاينده است.
نکته ها
آنان كه نه تدبيرى براى دفع كفر دارند و نه راهى براى تسليم حقّ، مستضعفند و تكليف از
جلد 2 - صفحه 142
آنان برداشته شده است. «1»
امام باقر عليه السلام فرمود: مردان و زنانى كه عقلشان مثل كودكان است، مستضعف هستند. «2»
پیام ها
1- قدرت، شرط تكليف است. «إِلَّا الْمُسْتَضْعَفِينَ ...»
2- هجرت حتّى بر زنان و كودكانى كه در سيطره كفرند و توان هجرت دارند، واجب است. «وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ لا يَسْتَطِيعُونَ»
3- مستضعف واقعى كسى است كه توانايى هجرت و گريز از سيطره كفّار و مشركان را نداشته باشد. «لا يَسْتَطِيعُونَ حِيلَةً وَ لا يَهْتَدُونَ»
4- نا آگاهى از معارف دينى با وجود امكان يادگيرى، گناه و ظلم به خويشتن است. ظالِمِي أَنْفُسِهِمْ .... إِلَّا الْمُسْتَضْعَفِينَ .... لا يَهْتَدُونَ سَبِيلًا
5- عذرهاى واقعى پذيرفته است، نه عذرتراشى‌ها و بهانه‌جويى‌ها. لا يَسْتَطِيعُونَ ... لا يَهْتَدُونَ
6- ترك هجرت، به قدرى مهم است كه بخشوده شدن اين گونه افراد گرفتار و عاجز، با «شايد» مطرح شده است، نه به صورت قطعى. «عَسَى اللَّهُ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
فَأُولئِكَ عَسَى اللَّهُ أَنْ يَعْفُوَ عَنْهُمْ وَ كانَ اللَّهُ عَفُوًّا غَفُوراً (99)
«1» تفسير صافى، جلد اوّل، صفحه 489 (به نقل از مجمع البيان و عيّاشى)
تفسير اثنا عشرى، ج2، ص: 551
وَ كانَ اللَّهُ عَفُوًّا غَفُوراً فَأُولئِكَ عَسَى اللَّهُ أَنْ يَعْفُوَ عَنْهُمْ: پس آن گروه بيچارگان، اميد است آنكه خداوند عفو فرمايد معذور آن را، وَ كانَ اللَّهُ عَفُوًّا غَفُوراً: و هست خداى تعالى درگذرنده از معاصى، آمرزنده گناهان ايشان به فضل و كرم خود.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
فَأُولئِكَ عَسَى اللَّهُ أَنْ يَعْفُوَ عَنْهُمْ وَ كانَ اللَّهُ عَفُوًّا غَفُوراً (99)
ترجمه
پس آن جماعت اميد است خدا كه در گذرد از ايشان و باشد خدا در گذرنده آمرزنده.
تفسير
حال اين جماعت در آيه قبل بيان شد كه در بهشت اعمال مخلدند و اين بمقتضاى وسعت رحمت و سبقت آن بر غضب است كه خداوند بفضل و كرم خود با آنها رفتار ميفرمايد و الا آنها يا بواسطه عدم تمكن عملى ننموده‌اند كه استحقاق جزاى خير داشته باشند يا بواسطه عدم معرفت عمل آنها داراى شرط صحت و قبول نبوده با وجود اين چون قاصر بودند خداوند قلم عفو بر جرائم آنها كشيده و آنها را داخل در بهشت نموده و در زمره اصحاب يمين محسوب فرموده است چنانچه با اطفال مسلمين هم همين معامله شده است.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
فَأُولئِكَ عَسَي اللّهُ أَن يَعفُوَ عَنهُم وَ كانَ اللّهُ عَفُوًّا غَفُوراً (99)
پس اينها را اميد هست که خداوند عفو فرمايد از عقوبت شرك و ترك اسلام و اعمال سوء آنها و خداوند عفو كننده و آمرزنده است.
سؤال- همان استثناء در آيه قبل مطابق با برهان كافي بود در دلالت بر عدم مؤاخذه بمقتضي العدل احتياج باين جمله نبود سيّما بتعبير عسي اللّه که ميشود عفو نفرمايد.
جواب- بسياري از معاصي داريم که بحكم عقل حتي عقول ناقصه هم درك ميشود مثل شرب و زنا و ظلم و بسياري از قبايح عقليه و افعال قبيحه از اخلاق رذيله و اعمال سيّئه که مؤاخذه بر آنها قبيح نيست و اينکه آيه دلالت دارد که خداوند در حق مستضعفين از آنها هم صرف نظر ميفرمايد.
فَأُولئِكَ اينکه مستضعفين از رجال و نساء و ولدان را عَسَي اللّهُ اميد است و اينکه كلمه دلالت دارد بر وعده الهي که محال است تخلّف شود و لو استحقاقش باشد أَن يَعفُوَ عَنهُم عفو گذشت است از انتقام وَ كانَ اللّهُ عَفُوًّا بسيار گذشت ميكند غَفُوراً و ميآمرزد و پرده پوشي ميكند از بنده‌گانش.
183
برگزیده تفسیر نمونه
(آیه 99)
در این آیه می فرماید: «ممکن است اینها مشمول عفو خداوند شوند و خداوند همواره بخشنده و آمرزنده بوده است» (فَأُولئِکَ عَسَی اللّهُ أَن یعفُوَ عَنهُم وَ کانَ اللّهُ عَفُوًّا غَفُوراً).
مستضعف کیست
از بررسی آیات قرآن و روایات استفاده می شود افرادی که از نظر فکری یا بدنی یا اقتصادی آنچنان ضعیف باشند که قادر به شناسایی حق از باطل نشوند، و یا این که با تشخیص عقیده صحیح بر اثر ناتوانی جسمی یا ضعف مالی و یا محدودیتهایی که محیط بر آنها تحمیل کرده قادر به انجام وظایف خود بطور کامل نباشند و نتوانند مهاجرت کنند آنها را مستضعف می گویند.
از امام موسی بن جعفر علیه السّلام پرسیدند که مستضعفان چه کسانی هستند! امام در پاسخ این سؤال نوشتند: «مستضعف کسی است که حجت و دلیل به او نرسیده باشد و به وجود اختلاف (در مذاهب و عقاید که محرک بر تحقیق است) پی نبرده باشد، اما هنگامی که به این مطلب پی برد، دیگر مستضعف نیست».
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
- ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم